<a fr-original-style="" href="https://www.linkedin.com/in/leventkurnaz/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Prof. Dr. Levent Kurnaz</a>Her yıl 5 Haziran’da Dünya Çevre Günü’nü kutluyoruz. Daha doğrusu, kutluyormuş gibi yapıyoruz. Törenler düzenleniyor, sosyal medyada rengârenk görseller paylaşılıyor, birkaç ağaç dikiliyor... Ama gerçek sorunlara kimse dönüp bakmıyor. Çünkü gözümüz kulağımız başka yerlerde: Ticaret savaşlarında, seçim yarışlarında, liderlerin birbirine laf sokmalarında, diplomatik krizlerde... Oysa bir başka savaş daha var; daha sinsi, daha sessiz ama çok daha yıkıcı:&nbsp;İklim değişikliği ve çevre krizi.Gezegenimiz gün geçtikçe ısınıyor. Orman yangınları her yıl daha erken başlıyor ve daha büyük alanları yok ediyor. Kuraklık, tarımı ve su kaynaklarını tehdit ediyor. Hava kirliliği, şehirlerde nefes almayı bile güçleştiriyor. Ama tüm bunlar manşet olmuyor artık. Çünkü çevre sorunları, bugünün hızlı tüketilen medya düzeninde dikkat çekici bulunmuyor. Ne yazık ki çevre felaketleri bile “haber değeri” taşıyabilmek için can kaybı ya da dramatik görüntüler gerektiriyor. Oysa çevre sorunları çoğu zaman böyle olmaz; yavaş ilerler, sinsi gelir ve hayatımızı içten içe kemirir.Siyasetçiler bu ilgisizliğin farkında. Onlar da toplumun nabzına göre hareket ediyor. Vatandaş çevreyle ilgilenmiyorsa, liderler neden bu konuda risk alsın ki? Onlara göre oy getirmeyecek bir meseleyle uğraşmanın anlamı yok. Bu yüzden çevre politikaları hâlâ geri planda, hâlâ bütçelerin en küçük kalemlerinden biri, hâlâ siyasi ajandalarda “bir gün yapılacaklar” arasında yer alıyor.İklim krizi ve çevre sorunları, sadece çevrecilerin ya da bilim insanlarının meselesi değil. Bu, artık herkesin ortak derdi. Ekonomik krizle, gıda fiyatlarıyla, sağlıkla, göçle, güvenlikle doğrudan ilişkili bir konu. Ama sorun şu: Çevre sorunları aciliyetlerini bağırarak değil, hissettirmeden gösteriyor. Ve biz de ancak felaket kapıya dayandığında uyanıyoruz. Ama bazen uyanmak için çok geç olabiliyor.5 Haziran Dünya Çevre Günü, bu kısır döngüyü kırmak için bir fırsat olabilir.&nbsp;Bu günü sadece bir “etkinlik” olarak değil, politik bir hatırlatma olarak değerlendirmeliyiz. Vatandaşlar çevre konusunda bilinçlendikçe, siyasetçilerin öncelikleri de değişecektir. Bu döngüyü tersine çevirmek mümkün. Ama ilk adım, sorunu görmeye cesaret etmek.Gezegenimiz her geçen gün daha kırılgan hale geliyor. Ve biz hâlâ neyin daha önemli olduğuna karar veremedik. Oysa karar vakti çoktan geldi, hatta geçiyor. Şimdi değilse ne zaman?

Dünyahali

5 Haziran Dünya Çevre Günü üzerine bir hatırlatma

Dünya yanıyor, biz izliyoruz..

Dünyanın dört bir yanındaki bireyler, topluluklar, sivil toplum, işletmeler ve hükümetler, 5 Haziran&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://www.unep.org/news-and-stories/press-release/world-environment-day-brings-solutions-plastic-pollution-focus" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Dünya Çevre Günü</a>'nü plastik kirliliğine yönelik çözümlere odaklanarak kutladı. Bu yılki Dünya Çevre Günü'nde plastik kirliliğine yönelik çözümlere odaklanılması zamanlama açısından özellikle önemli; çünkü Fransa'da plastik kirliliğinin sona erdirilmesine yönelik küresel bir anlaşmaya ilişkin müzakerelerin ikinci turu kısa bir süre önce tamamlandı. &nbsp;2023 yılı, 1972 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen Dünya Çevre Günü'nün 50. yıldönümü. Geçtiğimiz elli yıl boyunca, BM Çevre Programı'nın (UNEP) dümende olduğu bu gün, çevreye erişim için en büyük küresel platformlardan biri haline geldi. On milyonlarca insan her yıl hem çevrimiçi olarak hem de dünyanın dört bir yanındaki yüz yüze faaliyetler, etkinlikler ve eylemler aracılığıyla kutlamalara katılıyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">BM Genel Sekreteri António Guterres Dünya Çevre Günü mesajında, "Plastik fosil yakıtlardan ne kadar çok plastik üretirsek o kadar çok fosil yakıt yakarız ve iklim krizini daha da kötüleştiririz. Ama çözümlerimiz var. Plastik bağımlılığımızı kırmak, sıfır atığı savunmak ve gerçek anlamda döngüsel bir ekonomi inşa etmek için hükümetler, şirketler ve tüketiciler olarak hep birlikte çalışmalıyız," dedi.</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Abidjan'daki Espace Latrille Events Deux Plateaux'da düzenlenen resmi etkinlikte konuşan Fildişi Sahili Çevre ve Sürdürülebilir Kalkınma Bakanı Jean-Luc Assi ise şunları söyledi "Fildişi Sahili 2013 yılında plastik poşetlerin üretimini, ithalatını ve pazarlamasını, bulundurulmasını ve kullanımını yasaklayan bir kararname yayımladı. Yeniden kullanılabilir ve biyolojik olarak parçalanabilir ambalajlara geçiş konusunda işletmeleri destekledi. Ülkenin en büyük şehri Abidjan da plastik kirliliğini yenmek isteyen start-up'lar için bir merkez haline geldi. Bu girişimler teşvik ediliyor. Öyleyse hepimiz plastik kirliliğiyle mücadele etme ihtiyacının farkında olalım. Şimdi harekete geçelim ve hep birlikte plastik kirliliğine dur diyelim."</li><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hollanda Çevre Bakanı Vivianne Heijnen ise "Dünya Çevre Günü şu anda karşı karşıya olduğumuz acil zorlukların vurgulanmasına yardımcı oluyor. İklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı ve kirlilik gibi zorluklar. Plastik kirliliği bu zorlukların üçüne de temas ediyor," dedi. Ve şunları sözlerine ekledi: "Farkındalığı artırmaya, en iyi uygulamaları toplamaya ve tüm paydaşların kararlılığını sağlamaya devam etmemiz çok önemli. Dünya Çevre Günü'nün plastik kirliliğini yenmek için verdiğimiz ortak mücadelede bir dönüm noktası olmasını umuyorum."</li></ul>İnsanlık yılda 430 milyon tondan fazla plastik üretiyor.&nbsp;Bunların üçte ikisi kısa sürede atık haline gelen kısa ömürlü ürünler. Plastik kirliliğinin sosyal ve ekonomik maliyeti ise yılda 300 ila 600 milyar ABD Doları arasında değişmekte. Yakın tarihli bir BM Çevre Programı raporu olan&nbsp;Musluğu Kapatma (Turning off the Tap) adlı rapora göre, ülkeler ve şirketler mevcut teknolojileri kullanarak derin politika ve pazar değişiklikleri yaparsa, plastik kirliliği 2040 yılına kadar yüzde 80 oranında azaltılabilir. BM Çevre Programı İcra Direktörü Inger Andersen, plastikleri ve onları içeren ürünleri nasıl ürettiğimizi, kullandığımızı, geri kazandığımızı ve imha ettiğimizi yeniden yeniden tasarlamamız gerektiğinin altını çizdi.Gezegenin sağlığı için, sağlığımız için, refahımız için plastik kirliliğine son vermeliyiz.

Dünya Çevre ile ilgili hikayeler